19. Yüzyılda Osmanlı Devletinde Tifo ve Tifo ile Mücadele
Tifo insanlara özgü bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalık altyapı ve üstyapı sorununun yaşandığı yeterli beslenmenin gerçekleşemediği temiz içme suyuna ulaşımda zorlukların yaşandığı bölgelerde sıkça görülür. Temel bulaşma yolu ise kirli içme suları ve pis yiyeceklerdir. Savaşlar ticaret göç belediye hizmetlerinin yetersizliği altyapı ve üstyapı sorunları yetersiz beslenme ve hijyen eksikliği gibi sebepler hastalığın Osmanlı Devleti’nde yaygın olarak görülmesine neden olmuştur. Tifo 19. yüzyıl boyunca Osmanlı coğrafyasında endemik ve pandemik özellikler göstermiş etkilerini sosyal ve ekonomik alanda hissettirmiştir. Dr. Menekşe Yıldız Uslu’nun ayrıntılı çalışmasıyla kaleme aldığı 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Tifo ve Tifo ile Mücadele adlı eser Osmanlı Devleti’nde 19. yüzyılın ortalarından I. Dünya Savaşı’na kadar (1850-1914) geçen süreçte tifonun nasıl ortaya çıktığı ve yayıldığını sebep olduğu sağlık sorunlarını ölümleri hastalık sayılarını ve alınan tıbbi tedbirleri ayrıntılı bir şekilde ortaya koymaktadır. Yazar kitabında verdiği bilgileri Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde bulunan belgelere dayandırarak ortaya koymaktadır. Ayrıca arşiv belgelerinden elde edilen verileri desteklemek ve araştırmayı derinleştirmek amacıyla 1850-1914 yılları arasındaki tüm gazeteleri incelemiştir. Dr. Menekşe Yıldız Uslu’nun kaleme aldığı bu kitap Tıp tarihi alanına mühim bir katkı sağlamıştır. Kitabın tifo ile ilgili çalışmalar yapmak isteyen araştırmacılar için çok önemli bir kaynak olacağına inanıyoruz.