Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Ugulama ve Kritik
Araştırma, yeni bilgi elde etmek ya da var olan bilgiyi doğrulamak için verilerin amaçlı ve sistemli olarak toplanması, analiz edilmesi ve yorumlanmasını kapsayan, sıralı bir sorgulama sürecidir. Günümüzde hemşireler bilimsel sorgulama sürecini kullanarak hemşireliğe özel güvenilir bilgi üretebilir ve bu bilgileri mesleki uygulamalarında kullanabilirler. Profesyonelliğin doğası otorite, deneyim ve geleneklerden çok bilimsel süreçleri benimsemeyi, araştırmaya dayalı bilgileri kullanmayı ve bu doğrultuda profesyonel karar verebilmeyi gerektirir. Çünkü bilinmektedir ki, sağlıklı/hasta bireylere ve ailelerine nitelikli ve maliyet-etkin sağlık bakım hizmeti sunabilmek, sağlık sisteminde. Görünür olmak için hemşirelerin araştırmayı anlamaları, araştırma yolu ile yeni bilgiyi üretmeleri ve uygulamalarını / klinik kararlarını sağlam, güçlü kanıtlara dayandırmaları çok önemlidir. Bu anlamda araştırma daha iyi bakım verme, sağlık sisteminde görünür olma ve meslekleşme adına yıllardır mücadelesini sürdüren ülkemiz hemşireliği için de oldukça önemlidir. Biz Editörler olarak hemşireliğin gelişimi için sürdürülen pek çok çalışmanın yanı sıra hemşirelikte araştırma alanına katkı sağlayan her türlü çabanın bu mücadelenin bir parçası olduğuna inanıyoruz.
Araştırma eğitimi, hemşirelik eğitiminde hem lisans hem de lisansüstü eğitimin vazgeçilmez ve önemli bir parçasıdır. Bu kitap öncelikle lisans düzeyinde eğitim alan hemşirelik öğrencileri için ders kitabı olarak hazırlanmıştır. Kitapta sunulan bilgilerle lisans öğrencilerinin araştırma sürecini kavraması, yayınlanmış araştırmaları araştırma süreci doğrultusunda okuyabilmesi, kritik edebilmesi ve sonuçlarını kullanabilmesi hedeflenmiştir. Bu kitap aynı zamanda, araştırma metodolojilerini öğrenmek ve proje önerisi geliştirmek isteyen lisansüstü öğrenciler için de iyi bir kaynak ve yol gösterici olacaktır. Bu nedenle kitap içeriği lisansüstü öğrencilerin gereksinimlerine yanıt bulabilecekleri örneklerle de zenginleştirilmiştir.
Bu kitabın üniteleri ağırlıklı olarak nicel araştırma süreci adımları dikkate alınarak oluşturulmuştur. Her ünitenin başında okuyucunun üniteye ilgisini çekmek, hemşirelik araştırmaları ile hemşirelik uygulamaları arasında bağlantı kurmalarını sağlamak için "Örnek Olay" öyküleri verilmiştir. Kitap toplam 12 üniteden oluşmuştur. Araştırmaya Giriş ve Araştırma Süreci başlıklı ilk ünitede, okuyucu hemşirelik ve araştırma ilişkisini, araştırmanın hemşirelik için önemini kavrayacak ve araştırma sürecinin adımlarını öğrenecektir. Ünite 2 ile 9 arasındaki bölümler araştırma süreci adımlarına uygun olarak hazırlanmış ve her bir adım ayrıntılarıyla açıklanmıştır. Bu üniteler sırasıyla; Araştırma Konusunu Belirleme & Literatür Tarama ve İnceleme; Araştırma Amacı, Araştırma Soruları, Hipotezler ve Sınırlılıklar; Nicel Araştırma Tasarımları; Nitel Araştırma Tasarımları; Örnekleme; Veri Toplama Yöntem ve Araçları & Veri Toplama Araçlarının Güvenirlik ve Geçerliği; Verilerin Analizi ve Yorumlanması; Araştırma Raporunu Yazma ve Yayımlama' başlıkları ile sunulmuştur. Bu ünitelerdeki içeriklerin okuyucuya daha anlaşılır olması için, yayınlanmış araştırma örnekleriyle desteklenmiştir. Araştırma sürecinin tüm adımlarını kapsayan etik konular ise Ünite 1 O'da Hemşirelik Araştırmalarında Etik başlığı altında ayrıntılı ve araştırma örnekleriyle sunulmuştur. Ünite 11 Hemşirelikte Araştırma Kullanımı ve Kanıta Dayalı Uygulamalar' a ilişkin bilgileri kapsamaktadır. Makale Kritiği: Araştırma Raporlarını Eleştirel Okuma ve Değerlendirme başlıklı son ünite, araştırma sonuçlarının uygulamada kullanımı ve kanıta dayalı uygulamalar için önemli bir etkinlik olan bilimsel araştırma raporlarının eleştirel olarak okunması ve değerlendirilmesine ışık tutacaktır. Ayrıca kitaptaki araştırma süreci adımlarına göre hazırlanan ünitelerin her biri, okuyucunun araştırma raporlarını kritik edebilmesini sağlayacak rehber soruları da kapsamaktadır.
Kitap ünitelerinin planlanması ve hazırlık aşamasında fikir ve önerileriyle destekleyen, ünite içeriklerinin anlaşılırlık yönünden gözden geçirilmesinde katkıda bulunan lisans, lisansüstü öğrencilerimize ve meslektaşlarımıza teşekkür ederiz.
Hemşirelikte Araştırma kitabının ülkemizdeki hemşirelik bakım sorunlarını anlama, belirleme ve çözüm bulmaya katkı sağlamasını diliyoruz.
Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik
Semra ERDOGAN, Nursen NAHCİVAN, M. Nihal ESİN